Effectief leesonderwijs - Gerardus Majella
Van begrijpend lezen een thema maken
De Gerardus Majellaschool in Onderdijk is een andere weg ingeslagen met het begrijpend leesonderwijs.
Nieuwsbegrip was jarenlang de gehanteerde methode voor begrijpend lezen. Nu wordt het verbonden aan de schoolthema’s. Wat blijkt: kinderen zijn veel meer bij de les.
Kinderen en lezen, het wordt in Nederland een steeds lastigere combinatie. Ook op de Gerardus Majella is dat zo. Eline van Meersbergen (leerkracht groep 6/7) volgde samen met de kwaliteitcoördinator van de school een training effectief lezen via de SKOWF Academie. En dat opende hun ogen. Vooral een filmpje van een school in Engeland maakte indruk. Aan de ene kant zag je daar dat leerlingen slecht lazen, aan de andere kant konden zij heel veel informatie ophoesten over de thema’s waarmee zij werkten. Wat als je die twee gegevens aan elkaar koppelt?
In het diepe gesprongen
Eline: “Net als in Engeland leven ook bij ons de kinderen op in het themaonderwijs. We doen als school erg ons best om de thema’s aanschouwelijk en betekenisvol te maken. Eigenlijk is het dan best logisch om op dat enthousiasme voort te borduren met het begrijpend lezen. Vorig schooljaar zijn we schoolbreed in het diepe gesprongen.” “Niets ten nadele van Nieuwsbegrip”, zegt schooldirecteur Sylvia Schipper. “Maar hoe actueel de teksten ook zijn, ze staan vaak los van iets waar de kinderen al mee bezig zijn. Zie ze dan maar geïnteresseerd en geconcentreerd te krijgen. Dat is nu anders.”
Ik, wij, jullie, jij
De eerste ervaringen zijn goed, bevestigt Suzanna van Leijen (leerkracht groep 3). Momenteel zijn er verschillende thema’s in uitvoering: de Tweede Wereldoorlog (bovenbouw), Wonderlijke uitvindingen (middenbouw) en Onder de grond (onderbouw). Kinderen lezen teksten die over de opgeroepen werelden gaan. Suzanna: “We lezen samen en net als bij Nieuwsbegrip volgens de fasen ‘ik, wij, jullie, jij’, maar de verwerkingsopdrachten zijn rijker. We kunnen kinderen een vraag stellen, maar ze bijvoorbeeld ook uitdagen om een tijdlijn te maken. Met een thema heb je meer mogelijkheden.”
Tussen makkelijk en moeilijk in
Nieuw als deze benadering is, moeten ook de leerkrachten flink aan de bak. “We zoeken zelf de rijke teksten erbij op basis van bepaalde criteria”, aldus Sylvia. “Je ontwerpt je eigen onderwijs. Dat kost tijd. Maar het is ook leuk. De kunst is om teksten te vinden die niet te moeilijk, maar ook niet te makkelijk zijn. Dat vergt ervaring en oefening. Bovendien zijn we nog niet zo ver dat we met deze vorm van begrijpend lezen volledig voorbereid zijn op de officiële toetsen.” Eline: “We gebruiken daarvoor nog steeds de methode Junior Einstein. Maar als het aan ons ligt, is dat een kwestie van tijd. We dragen dit als team. We zien dat kinderen én leerkrachten gemotiveerd en blij zijn. We kunnen elke school van SKO West- Friesland aanraden om het zelf ook eens te proberen.”