Passie voor het jonge kind
Passie voor het jonge kind als specialisatie
Kleuters leren anders dan ‘schoolkinderen’ maar niet iedereen is zich daar even bewust van. Daarom is binnen SKO West-Friesland het netwerk ‘passie voor het jonge kind’ opgericht. Petra Stravers, Ilse Wittenberg, Bluette Hermans en Jamie de Hart zijn leden van het eerste uur. ‘Spelen is ook leren.’
Kleuters die zich op school in groep 1/2 uitleven in de bouw- of huishoek. Lekker in hun eigen fantasiewereld. Het is een vertrouwd beeld. Net als de reactie: ‘Zouden ze eigenlijk niet al iets meer naar het schoolse systeem geleid moeten worden?’ Precies om deze reden is twee jaar geleden het netwerk passie voor het jonge kind opgericht. Het bestaat met name uit leerkrachten en jonge kind specialisten die het belang willen onderstrepen van spelend en ontdekkend leren voor deze groep, het liefst in een rijke leeromgeving met sprekende thema’s.
Het jonge kind serieus nemen
Dat belang wordt ook steeds meer wetenschappelijk onderbouwd, aldus Petra. “Hersenonderzoek laat zien dat in het brein van kleuters nog niet de verbindingen zijn ontstaan om tot leren te komen. Sterker nog, spelen zorgt ervoor dat die verbindingen worden aangelegd. Het is niet alleen een leuk tijdverdrijf.” En toch lijkt het jonge kind pas echt serieus genomen te worden, als hij instroomt in groep 3 en het leren echt kan gaan beginnen. “Ook bij de PABO ligt het accent op zogenaamde schoolkinderen”, aldus Jamie de Hart.
Een actief netwerk
Dat het appel om meer om te kijken naar het jonge kind een snaar heeft geraakt, blijkt uit de belangstelling voor het netwerk. Ilse: “Bij de eerste bijeenkomst hadden we meteen twintig deelnemers. Gemiddeld komen we vier keer per jaar bijeen, met één keer per jaar een lezing van een externe specialist. Expres hebben we het netwerk ‘passie voor het jonge kind’ genoemd. Iedereen is welkom die begaan is met deze doelgroep. We willen van elkaars ervaringen en kennis en kunde leren om zo nog beter te begrijpen hoe we met jonge kinderen om moeten gaan. Wij zien het echt als specialisatie.”
“Ik laat mijn leerlingen ook nog zoveel mogelijk spelend leren, maar wel gericht.”
Teveel in je hoofd zitten
Een actueel thema is de trend dat vierjarigen jonger binnen lijken te komen dan vroeger. Bluette: “Hun ontwikkelingsniveau lijkt lager. Ze zijn minder zelfredzaam. Zo plassen ze meer in hun broek. Hoe dat komt? Corona heeft gezorgd voor een achterstand in hun ontwikkeling. Maar ze zitten ook teveel in hun hoofd en doen te weinig met hart en handen, wat zorgt voor motorische problemen. Dat is de invloed van de schermpjes, denken wij. Zo’n veelomvattende ontwikkeling los je niet op als kleuterleerkrachten alleen. Daarvoor heb je de betrokkenheid en inzet van de hele school nodig.”
Zo lang mogelijk spelen
Petra, Ilse, Jamie en Bluette hebben nog genoeg ambities om zo breed mogelijk de aandacht te vestigen op het jonge kind: meer directeuren en kwaliteitscoördinatoren in het netwerk brengen, een brede inspiratiemiddag organiseren, ervoor zorgen dat er op elke school binnen SKO West-Friesland een jonge kind specialist is.
Als het aan hen ligt kunnen de schoolkinderen (en hun leerkrachten) ook nog wel iets leren van het kleuteronderwijs. Kijk naar Bluette als leerkracht van groep 3/4. Zij is niet voor niets onderdeel van dit netwerk. “Ik laat mijn leerlingen ook nog zoveel mogelijk spelend leren, maar wel gericht. Waarom zou je ook op dit niveau bij een thema niet een spel- of bouwhoek inrichten? Vanuit spel leren doet ieder kind goed.”